บอร์ดขับมอเตอร์ไหม้ได้อย่างไร โดยคุณอดิศักดิ์ ดวงแก้ว
5 ปีที่ผ่านมา
**คำถามยอดฮิตสำหรับมือใหม่อยากสร้างรถไว้ใช้เอง ยาวนิดนึงครับ **
** บอร์ดขับมอเตอร์ไหม้ได้อย่างไร ?**
**ทำไมคนอื่นทำแล้วใช้ได้ของผมทำไมใช้ไม่ได้ บอร์ดไหม้บ่อยจัง ก็เพราะรถที่ท่านสร้างตามแบบหรือดัดแปลงจากของเขามานั้น ไม่ได้คัดลอกการออกแบบชิ้นส่วน ไม่ว่าจะระยะ ขนาด น้ำหนัก ที่ออกแบบมาได้อย่างลงตัว จนสามารถทำงานได้เหมือนแบบ 100% ครับ เขามีสูตรอยู่ เขาไม่ได้บอก หรือเป็นความลับทางการค้า หรือเป็นเทคนิคของแต่ละท่าน โดยคนที่เขาทำแล้วใช้งานได้จริง วงจรขับมอเตอร์ไม่มีปัญหา มอเตอร์ไม่ร้อนหรือเคยไม่ไหม้เลย ถึงจะลอกแบบ หรือสร้างตามไปได้เหมือนใกล้เคียงเกือบ 100% แต่ใช้งานไม่ถูกวิธี ก็มีโอกาสเสียหายได้เสมอครับ **
ทั้งนี้อยู่ที่การออกแบบและการผลิต ชิ้นส่วนหรืออุปกรณ์ที่ลงตัวสามารถดึงประสิทธิภาพออกมาได้อย่างเต็มความสามารถของอุปกรณ์
# 99% ของวงจรขับมอเตอร์ไม่ได้พังเพราะความร้อนสะสมแต่พังหรือไหม้ได้จากหลายกรณี บางกรณียังไม่ทันร้อนก็พังซะแล้ว เพราะไฟฟ้าเคลื่อนที่หรือวิ่งเร็วเท่าแสงนะครับไวมากๆ
ซึ่งส่วนมากนั้นมักเกิดจากการ Overload ชั่วขณะ หรือตลอดเวลา เช่นความฝืดในระบบส่งกำลัง อัตราทดขั้นสุดท้ายไม่เหมาะสม หญ้าพันล้อ ติดหล่ม ลูกปืนแตก โซ่ตก บรรทุกน้ำหนักเกิน กิ่งไม้เข้าไปอยู่ในโซ่ วางสเตอร์หน้าหลังไม่ตรงกัน ตั้งโซ่ตึงมากเกินไป ฯลฯ เป็นต้นจนทำให้มอเตอร์มอเตอร์ทำงานหนัก มอเตอร์ไม่สามารถหมุนหรือเริ่มสตาร์ทได้ แต่ผู้ใช้ยังฝืนใช้งานต่อ
มอเตอร์ไม่หมุนหรือหมุนช้ากว่าที่ควรจะเป็นทำให้แปลงถ่านของมอเตอร์ ขั้วบวกและขั้วลบถึงกัน (ช๊อต) เกิดกระแสไหลผ่านวงจรขับมอเตอร์เท่ากับกระแสที่แบตเตอรี่จ่ายกระแสได้หลายร้อยแอมป์
อยากรู้ว่า #ไฟฟ้าช๊อต หน้าตาเป็นยังไงทดลองโดยการนำสายไฟขนาด THW ขนาด 1.5 มม ความยาว 1 เมตร ปลอกฉนวนที่ปลายสายทั้งสองด้านยาว 25 มม เอาปลายทั้งสองด้านของสายไฟไปจิ้มที่ขั้วแบตเตอรี่ทั้งบวกและลบทิ้งไว้ 10 วินาที โดยสิ่งนี้ที่ท่านเห็นนั้นเกิดขึ้นในวงจรขับมอเตอร์ในระยะเวลาแค่เสี้ยววินาที
ตราบใดที่มอเตอร์หมุนได้อยู่ บอร์ดขับมอเตอร์ไม่พังแน่นอนครับ
วิธีป้องกัน ในกล่องควบคุม ควรใส่อุปกรณ์ป้องกันเช่นฟิวส์หรือ DC Circuit breaker ค่ากระแสที่เหมาะสม ฟิวส์อาจช่วยไม่ได้ทุกกรณีแต่อย่างน้อยก็สามารถป้องกันความเสียหายซ่อมหนักเป็นซ่อมเบาของกล่องควบคุมและอุปกรณ์ไฟฟ้าอื่นๆได้
ควรใส่ฟิวส์แบบไหน ค่าเท่าไร ถามว่าใช้มอเตอร์ 350W จะใช้ฟิวส์ค่าเท่าไรดี ใช้ค่าเท่าไรวงจรจะไม่พัง ใส่ฟิวส์แล้ววงจรขับมอเตอร์ก็พังได้เช่นกัน ผมก็บอกไม่ได้ครับ เพราะผมไม่ได้อยู่หน้างาน ปัจจัยมีมากมายเช่นสภาพแวดล้อมที่จะเอาไปใช้ พื้นเป็นดิน หิน ดินเปียก หญ้าแห้ง หญ้าสูง น้ำหนักรถ ความกว้าง ความยาว อัตราทดที่ใช้ ขนาดล้อ ทุกอย่างมีผลหมด ต้องทดลอง ทดสอบไล่เอาเองครับ
แนะนำได้เพียงใส่จากค่าน้อยๆเช่น 20A ถ้าฟิวส์ขาดก็เพิ่มครั้งละ 5Aเป็นต้น ถ้าเผื่อกระแสมากไปก็ตัดการทำงานช้า เผื่อกระแสน้อยไปก็ฟิวส์ก็ตัดบ่อย
ควรตรวจสภาพระบบส่งกำลังให้สมบูรณ์ก่อนนำรถออกไปใช้งาน
# แบตเตอรี่เสื่อม เก็บไฟไม่อยู่ ขั้วแบตเตอรี่หลวม
เป็นสาเหตุให้ไดชาร์จทำงานไม่สมบูรณ์ จ่ายแรงดันไฟฟ้าออกมาไม่เป็นไฟฟ้ากระแสตรง วงจรขับมอเตอร์ก็พังได้เช่นกัน
วิธีป้องกัน ตรวจเช็คสภาพของขั้วและความจุของแบตเตอรี่ให้สมบูรณ์ก่อนนำไปใช้งาน
เลือกใช้แบตเตอรี่รถยนต์เพราะจ่ายกระแสได้ดีกว่าสามารถทนต่ออุณหภูมิและแรงสั่นสะเทือนได้ดีกว่าไม่ควรใช้แบตเตอรี่แห้งของ UPS
# การกลับทางหมุนทันทีทันไดขณะลงจากทางลาดชัน ทำให้มีแรงดันไฟย้อนเข้าไปที่ขั้ว out put ของวงจรขับมอเตอร์มากเกินกว่าที่จะรับได้
วิธีป้องกัน ให้รถจอดนิ่งก่อนค่อยเปลี่ยนทิศทางการเคลื่อนที่
******ผู้ใช้งานหรือผู้บังคับ กรณีควบคุมให้รถเดินหน้าอยู่ ไม่ควรถอยหลังหรือเลี้ยวทันทีทันได ควรให้รถหยุดจอดนิ่งก่อนค่อยเปลี่ยนทิศทางการหมุนของมอเตอร์หรือของรถ จะช่วยถนอมและยืดอายุการใช้งาน วงจรขับมอเตอร์ มอเตอร์ แบตเตอรี่ และการสึกหรอของระบบส่งกำลังได้มาก
# ความชื้นและฝุ่นละออง
ไม่ควรนำรถจอดตากฝน หรือระวังน้ำและความชื้นและฝุ่นเข้ากล่องควบคุม
เมื่อฝุ่นละอองเข้าไปในกล่องควบคุมจะเข้าไปสะสมอยู่ตามชิ้นส่วนต่างๆบนวงจรขับมอเตอร์ เมื่อได้รับน้ำหรือความชื้นมากพอก็จะเป็นสื่อนำไฟฟ้าและทำให้วงจรทำงานผิดพลาดหรือช๊อตได้
วิธีป้องกัน ถ้าไม่จำเป็นจริงๆไม่ต้องเจาะช่องระบายอากาศใดๆ อากาศเข้าได้ ฝุ่นและน้ำก็เข้าได้เช่นกัน
ควรเลือกใช้กล่องกันน้ำที่มีขนาดใหญ่ เพื่อง่ายต่อการซ่อมบำรุงและการสะสมความร้อน
** **
--------------------------------
สูตรการสร้างรถเบื้องต้น
ควรออกแบบและสร้างระบบส่งกำลังให้สมบูรณ์ แข็งแรง มีอัตราทดที่เหมาะสมและเพียงพอต่อการใช้งานขับเคลื่อน หมุนตัว เลี้ยว ขึ้นทางลาดชัน ควรทำให้รถมีน้ำหนักเบาที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพื่อลดภาระการทำงานของมอเตอร์ วงจรขับมอเตอร์ และแบตเตอรี่
ลองจินตนาการดูว่าที่บ้านท่านมีรถกระบบรุ่น สแตนดาร์ด เอาไว้ใช้งานอยู่ 1 คัน อยากเอามาแต่งยกสูง เอาล้อและยางของรุ่นขับเคลื่อน 4 ล้อมาใช้ เมื่อเปลี่ยนล้อและยางเสร็จ นำไปใช้งาน จะพบอาการคือ อืด เร่งขึ้นช้า กินน้ำมันมากขึ้น เครื่องโทรมเร็ว
มอเตอร์และระบบไฟฟ้าก็เช่นกันครับถ้าอัตราทดไม่เหมาะสมภาระทั้งหมดก็จะตกไปที่มอเตอร์ วงจรขับ แบตเตอรี่ ทั้งหมดนี้แก้ไขที่ต้นเหตุ คือเปลี่ยนเฟืองท้ายให้เหมาะสมกับการใช้งาน
ควรกระจายน้ำหนักให้สมดุล คือให้น้ำหนักไปที่ล้อเท่ากันมากที่สุด ถ้าน้ำหนักไม่สมดุลจะพบปัญหาวิ่งไม่ตรง จุดหมุนเวลาเลี้ยวไม่เป็นวงกลม มอเตอร์ใช้กำลังไม่เท่ากัน
ออกแบบให้มีระยะฐานล้อเหมาะสม ระบบขับเคลื่อน4ล้อที่ดีควรจะมีฐานล้อความกว้างมากกว่าความยาว ยิ่งกว้างมากๆ จะทำให้เลี้ยวง่าย ไม่กินแรงเวลาเลี้ยว ครับ
------------------------------
ข้อเสนอแนะ เป็นแนวทางในการเริ่มสร้างรถตัดหญ้าบังคับวิทยุเอาไว้ใช้เอง
ในกรณีที่ประกอบเสร็จแล้วทดลองใช้งานครั้งแรก ถ้าพบมอเตอร์มีอุณหภูมิสูง จนมือสัมผัสไม่ได้ อาการนี้จะบอกถึงกำลังมอเตอร์ไม่เหมาะสมครับ อัตราทดขั้นสุดท้ายน้อยเกินไป ถ้าฝืนใช้งานต่อมอเตอร์ไหม้แน่นอน
สังเกตุขณะเลี้ยวหรือหมุนตัวบนพื้นปูนหรือพื้นถนนล้อยางต้องหมุนฟรีทิ้งได้
ถ้าทดลองบนพื้นปูนแล้วไปไม่ไหวก็ไม่ควรฝืน ให้ใส่อัตราทดขันสุดท้ายให้มากขึ้นหรือเปลี่ยนขนาดมอเตอร์ครับ
ถ้าทดลองบนพื้นปูนแล้วไปไม่ไหวก็ไม่ควรฝืน ให้ใส่อัตราทดขันสุดท้ายให้มากขึ้นหรือเปลี่ยนขนาดมอเตอร์ครับ
ใช้สายไฟเข้ามอเตอร์ขนาดใหญ่ เบอร์ 2.5 และมีความยาวน้อยที่สุด จุดเชื่อมต่อให้น้อยที่สุด ขันน๊อตเทอมินอลให้แน่นๆ ถ้ามีต่อกลางสายให้ใช้ตะกั่วบัตกรีจุดต่อสายด้วย จะลดความต้านในสายไฟลงไปได้มาก ไม่ควรต่อสายด้วยการพันมัดสายเข้าด้วยกันเพราะเมื่อเวลาผ่านไปความชื้นและน้ำโดนจุดต่อนี้จะทำให้สายทองแดงเกิดออกไซด์ (สายทองแดงเปลี่ยนเป็นสีดำหรือสีเขียว) ผลที่ตามมาความต้านทานในจุดต่อสายจะเพิ่มขึ้น ทำให้กำลังมอเตอร์ลดลงได้ครับ
เลือกใช้วงจรขับมอเตอร์ให้มีขนาดเหมาะสมกับงาน ควรเผื่อ ค่าความปลอดภัย (Safety Factor) หรือค่ากระแสสูงสุดกับกระแสใช้งานปกติให้มากๆนะครับ
จากที่ผมสัมผัสทั้งมืออาชีพจนถึงผู้เริ่มทำมาตลอดระยะเวลาประมาณ 2 ปี ผู้ที่คิดจะสร้างรถตัดหญ้าบังคับวิทยุไว้ใช้งานเองงาน DIY ทำคันแรกส่วนมากจะใช้งานจริงไม่ได้ประมาณ 90% ต้องมีลำที่ 2...3....4 เสมอ เป็นการพัฒนาต่อยอดและปรับปรุงจากลำแรก
น้าๆพี่ๆที่เริ่มทำ ติดต่อผมเพื่อขอคำแนะนำเรื่องวงจรขับมอเตอร์เพื่อเอาไปทำรถตัดหญ้า ส่วนใหญ่ผมจะขอชมชิ้นงานที่ทำเสร็จแล้วหรือให้กลับไปแก้ไขระบบส่งกำลังให้สมบูรณ์ก่อน ค่อยจัดหาหรือประกอบกล่องควบคุมครับ
#ถ้าไม่อยากแก้ไขระบบส่งกำลังหรือโครงสร้างของตัวรถ ลองหาชุดวงจรควบคุมที่เหมาะสมกว่ามาใช้งานครับ#
ทำรถตัดหญ้าบังคับวิทยุครั้งแรกจะหวังผลให้สำเร็จ 100% คงเป็นไปได้ยากครับ ต่อให้ท่านใช้วัสดุ และชิ้นส่วนที่คิดว่าดีที่สุดมาใช้หรือประกอบเป็นรถตัดหญ้าของท่าน จะทำสำเร็จได้ทุกชิ้นส่วนต้องทำงานร่วมกันได้อย่างลงตัว ตั้งแต่ระบบควบคุม เครื่องยนต์ ระบบขับเคลื่อน ใบตัด แบตเตอรี่
เสียหายไปเท่าไรถามจากนักประดิษฐ์ในกลุ่มรถตัดหญ้าได้ครับ
ใครทำลำแรกแล้วใช้งานได้จริง ได้โดยไม่ต้องปรับแต่งหรือแก้ไขๆได้ช่วยแสดงผลงานให้ชมด้วยครับ^^
ใครทำลำแรกแล้วใช้งานได้จริง ได้โดยไม่ต้องปรับแต่งหรือแก้ไขๆได้ช่วยแสดงผลงานให้ชมด้วยครับ^^
ผมขอเสนอแนะแบบเบื้องต้นไว้เพียงเท่านี้ก่อนครับ
สมาชิกท่านใดมีข้อเสนอเพิ่มเติมได้ครับ
สมาชิกท่านใดมีข้อเสนอเพิ่มเติมได้ครับ
ขอให้ผลงานสำเร็จทุกท่าน
ขอบคุณครับ
Smile Robotics
อดิศักดิ์ ดวงแก้ว
Smile Robotics
สมัครสมาชิกร้านนี้ เพื่อรับสิทธิพิเศษ
▲
▼
รายการสั่งซื้อของฉัน
รายการสั่งซื้อของฉัน
ข้อมูลร้านค้านี้
Smile Robotics
ประวัติบริษัท บริษัท ไออีทีโซลูชั่น จำกัด ถือกำเนิดขึ้นในปี ค.ศ. 2012 จากการรวมตัวของสองวิศวกรผู้มีความหลงใหลในการประดิษฐ์หุ่นยนต์ โดยมีผลงานชนะเลิศการแข่งขันรายการต่างๆ ทั้งในระดับประเทศและระดับโลก ได้แก่ Thailand RescueRobot 2005 ประเทศไทย Thailand RescueRobot 2006 ประเทศไทย RoboCup Rescue 2006 ประเทศเยอรมัน RoboCup Rescue 2007 ประเทศสหรัฐอเมริกา Thailand Robot@Home 2013 ประเทศไทย บริษัท ไออีทีโซลูชั่น จำกัด เป็นผู้พัฒนาหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติในรูปแบบต่างๆ อีกทั้งยังผลิต และจำหน่ายชิ้นส่วนหุ่นยนต์ภายใต้แบรนด์ Smile Robotics เป้าหมายขององค์กร สรรค์สร้างสินค้าและบริการด้านเทคโนโลยีหุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน และเพื่อให้การใช้ชีวิตประจำวันง่ายยิ่งขึ้น
เบอร์โทร : 0897449514
อีเมล : smilerobotics1@gmail.com
อีเมล : smilerobotics1@gmail.com
ส่งข้อความติดต่อร้าน
เกี่ยวกับร้านค้านี้
ค้นหาสินค้าในร้านนี้
ค้นหาสินค้า
สินค้าที่ดูล่าสุด
บันทึกเป็นร้านโปรด
Join เป็นสมาชิกร้าน
แชร์หน้านี้
แชร์หน้านี้
↑
TOP เลื่อนขึ้นบนสุด
TOP เลื่อนขึ้นบนสุด
สินค้าในตะกร้า ({{total_num}} รายการ)
ขออภัย ขณะนี้ยังไม่มีสินค้าในตะกร้า
ราคาสินค้าทั้งหมด
฿ {{price_format(total_price)}}
- ฿ {{price_format(discount.price)}}
ราคาสินค้าทั้งหมด
{{total_quantity}} ชิ้น
฿ {{price_format(after_product_price)}}
ราคาไม่รวมค่าจัดส่ง
➜ เลือกซื้อสินค้าเพิ่ม